Krew, pot i łzy (cz. 2) / Swans - "To Be Kind"

Na wstępie muszę przyznać, że nigdy nie należałem do psychofanów Swans, podobnie jak do dziś nie jestem fanem gitarowych brzmień. Nie jest jednak możliwością obojętnie przejść obok takiego muzycznego kolosa jakim jest "To Be Kind". Grzechem byłoby zignorować wizję tak totalną i bezkompromisową, jaką funduje nam Michael Gira z ekipą.

Owa bezkompromisowość ujawnia się nie tylko w ekspresji i charyzmie lidera, oraz ekstremalnym brzmieniu zespołu, ale choćby w samej idei nagrywania albumów wyzywająco długich, będących próbą i wyzwaniem dla współczesnych odbiorców. W działaniach Giry imponuje zaciekłość i dyscyplina w realizowaniu artystycznej wizji, bez cienia ustępstw wobec przemysłu muzycznego, słuchaczy, lecz przede wszystkim wobec samego siebie. Kogo obecnie byłoby stać na wydanie dwugodzinnej płyty zawierającej kilkunasto i kilkudziesięciominutowe kompozycje. Kto zrobiłby to w tak brawurowy sposób, aby w trakcie stu dwudziestu minut nawet na chwilę nie stracić atencji słuchacza? Odpowiedź może być tylko jedna. 

Scenariusz realizacji monstrualnego materiału Swansów jest niezwykle finezyjny począwszy od wyważenia proporcji i rozplanowania ich w dwóch godzinach materiału."To Be Kind" brawurowo splata ze sobą najbardziej skrajne elementy; potęgę gitarowego grania, industrialnego brzmienia i punkowej energii, z niezwykłym flow, unoszonym bluesowym i quasi funkowym groovem. Wpadające w ucho kaznodziejskie deklamacje Giry, wyliczanki, nawiedzone zaśpiewy, oraz wytrwałe budowanie kulminacji, repetytywny trans i psychodeliczne odjazdy zakomponowane radykalnym noisem gitar i brutalną, choć dynamiczną perkusją przybierają wręcz przebojowy sznyt; łatwo wpadając w ucho pomimo destrukcyjnego brzmienia i obfitych, agresywnych aranży. To wszystko gotowane w jednym kotle tworzy dzieło skończone, domknięte w każdym detalu, i przedstawione w okazałą, monumentalną całość. Nawet pomimo ekstremalnie rozbudowanych kompozycji, nie doświadczamy dłużyzn i nudy. Każda "rozwlekła" kompozycja jest uwarunkowana emocjonalnie, oraz prowokuje stan fizycznego wręcz, odczuwania muzyki. Bo"To Be Kind" to krew, pot, łzy, oraz katharsis.

Gira niczym genialny, acz przerażający demiurg z wyrachowaniem i doświadczeniem planuje dźwiękową egzekucję, wywołując wcześniej gorączkę i obłęd. Niespiesznie i z pełną kontrolą prowadzi narrację nie oszczędzając siebie i słuchacza. Kiedy w niewielu przypadkach pozwala sobie wyciszyć i spuścić z tonu robi to tylko po to aby po chwili dokręcić śrubę i ścisnąć za jaja.

Trzeba przyznać, ze bezbłędnie panuje nad dramaturgią i emocjami słuchacza. Uwodzi ("Kirsten Supine"), odurza ("Some Things We Do"), hipnotyzuje i omamia ("Just A Little Boy" - jakby żywcem wycięty z repertuaru Angelo Badalamentiego; "Bring The Sun / Toussaint L'Ouverture " - przejście po między częściami tej najdłuższej kompozycji zaaranżowane psychodelicznymi plamami pianina fendera sprawia, że zamiast demonicznego Giry spodziewam się głosu Jima Morrisona deklamującego słowa "Father (...) I Wan't To Kill You"), wprowadza w trans ("A Little God In My Hands"), aby wreszcie pobudzać ("Screen Shot"), przerażać i wywoływać ekstazę ("She Loves Us", "Oxygene"). Warto jednak zaznaczyć, że wszystkie te elementy potrafią oddziaływać również wewnątrz pojedynczych kompozycji. Zwaliste, bluesowe ballady, natchnione muzycznym spleenem przepoczwarzają się w psychodeliczny odjazd, aby eksplodować industrialnym skowytem pełnym gniewu i furii. Swans jednak nie epatują zgiełkiem bezmyślnie, każde użycie najcięższe artylerii jest w pełni zaplanowane i uzasadnione dramaturgicznie, przydając albumowi dynamiki, barwnych kontrastów i niezwykłej witalności.