„Hypnagogic polish music for teenage mutants” to pozycja obowiązkowa dla kolekcjonerów nietuzinkowych muzycznych wydawnictw. Muzyka (o której nieco później) jest zaledwie jednym z wielu elementów publikacji, która na przełomie roku ukazała się limitowanym nakładem w Recognition Records. Oficjalny płytowy debiut Mchów i Porostów został wydany w formie bogato ilustrowanego, ręcznie introligowanego art booka. Oprócz autorskich rysunków Zaskórskiego, w książce znalazły się również prace zaprzyjaźnionych artystów m.in. Andrzeja Tobisa, Kuby Woynarowskiego, Aleksandry Waliszewską, Marka Rachwalika. Duchologiczne wprowadzenie zapewniła Olga Drenda.
Zawartość muzyczna płyty jest kontynuacją fascynacji Zaskórskiego sennymi narracjami, z którymi mogliśmy konfrontować się w ramach autorskich słuchowisk (WSIE, „I wtedy okazało się, że umarłem”). W przypadku „Hypnagogic polish music for teenage mutants” teksty o „przysypianiu w trakcie podróży autobusem i hipnagogiach temu towarzyszących, o pulpitach sterowniczych, które ostatecznie wyparły układy oparte na kineskopach, o zmyślonym i groźnym obliczu polskiej wsi, którą nawiedzają duchy utopionych kotów, o młodzieżowych miejskich mutantach oraz o meblościankach spotykanych na dzikich wysypiskach pośród lasów” zostały pozbawione osoby narratora i pojawiają się jedynie w postaci libretta wewnątrz książki.
Materia brzmieniowa Mchów i Porostów jest gęsta i ciężka. Jeśli na początku płyty jeszcze stoimy z zaciekawieniem pochłaniając kolejne dawki skumulowanych hałasów, to już w połowie przytłoczeni masywnością i wszechobecnością dźwięków z trudem będziemy łapać powietrze, próbując utrzymać się na nogach. Świsty; pomruki; zgrzyty; trzaski; ziarniste, zaśniedziałe faktury; skrzące, kostropate opiłki; spiętrzone kaskady wszelakich wypieranych przez ucho hałasów, to elementy tej piekielnej układanki. Po chropowatych, przerdzewiałych scenografiach z wolna przesuwają się hipnotyczne pętle i świetliste melodie, wnoszące w ten spopielały krajobraz odrobinę barwnych, melancholijnych prześwitów. W większości kompozycji dźwięk stoi niczym spiżowy monolit, umocniony w dolnych pasmach mocnym uściskiem subbasów. Jeśli pojawia się rytm to jest on równie ociężały co całość konstrukcji, którą dźwiga. Kolejne uderzenia groteskowo chwieją sfatygowanym cielskiem.
W tej gęstej, hałaśliwej monochromii wytwarza się jednak podskórne napięcie, które swym magnetyzmem i psychedeliczną aurą przyciąga słuchacza. Kiedy dźwiękowy gruz zostaje uchem odbiorcy oswojony, widoczna staje się precyzyjna organizacja materiału. To co wydaje się z początku, szumem, dziełem przypadku, sumą ponakładanych na siebie od niechcenia warstw, okazuje się być finezyjną konstrukcją; kunsztowna plątaniną specjalnie zakomponowanych i powiązanych ze sobą sampli. Tu, podobnie jak w rysunkach Zaskórskiego kluczową rolę odgrywa faktura. Artysta urządza ją drobiazgowo, z pietyzmem komponując detale i doprowadzając je do maksymalistycznego spiętrzenia. To właśnie ten element stanowi nadrzędną wartość nie najłatwiejszego w odbiorze „Hypnagogic polish music for teenage mutants”.
Wyobrażam sobie muzykę Mchów i Porostów jako karykaturalną dekonstrukcję estetyk noisowych, gdzie zamiast dynamicznych i jednorodnych ścian hałasu, mamy do czynienia z rachityczną fakturą pełną sprasowanych detali; a zamiast energetycznych erupcji, jesteśmy świadkami dźwiękowego kolapsu i dezintegracji.
MCHY I POROSTY „Hypnagogic polish music for teenage mutants”
2016/2017 Recognition Records